Jak oduczyć psa spania w łóżku?

Pies w łóżku… zaczyna się tak niewinnie

Twój szczeniak stoi wieczorem przy łóżku i patrzy na ciebie błagalnie… a tobie trudno jest odmówić? Być może nawet sam pomagasz mu ułożyć się w pościeli. Jednak mija kilka miesięcy, pies dorasta i zaczyna zajmować coraz więcej miejsca. Musisz spać w niewygodnej pozycji, marzniesz, bo ukochany pupil znowu przygniótł kołdrę. Rano budzisz się zaplątany w sierść, z ogonem na twarzy. Podejmujesz decyzję, że to już czas oduczyć psa spania w łóżku, ale mówienie do niego, żeby sobie poszedł, nie skutkuje. Brzmi znajomo? Z pewnością nie jesteś jedyną osobą na świecie, która mierzy się z tym problemem.

Czy pies powinien spać w łóżku?

Opiekunowie psów często zastanawiają się, czy pies w ogóle powinien spać w łóżku. Nie istnieje jedna dobra odpowiedź na to pytanie. Tak naprawdę decyzja należy do właściciela psa. Jeśli przeszkadza ci obecność sierści w pościeli, lubisz mieć całe łóżko dla siebie lub zwyczajnie uważasz, że nie jest ono miejscem dla zwierzęcia, masz prawo wymagać od psa, by korzystał z własnego posłania. Jednak wielu właścicieli uważa towarzystwo swojego pupila w sypialni za przyjemne i chętnie pozwala na jego obecność w łóżku. W tej decyzji także nie ma niczego złego, warto tylko zadbać o to, by wskakiwanie i schodzenie z łóżka było dla psa bezpieczne. W tym celu na podłodze można położyć dywan lub inny nieślizgający się materiał, który zapewni stabilne podłoże i zapobiegnie kontuzjom łap.

Ważna jest konsekwencja

W pozwoleniach oraz zakazach dotyczących psa bardzo ważna jest konsekwencja. Jeśli zdecydowałeś, że zwierzę nie będzie spało z tobą w łóżku, powinieneś wprowadzić taką zasadę na początku i trzymać się jej zawsze, bez względu na okoliczności. Jeśli będziesz niekonsekwentny (np. zabraniasz psu wejść na łóżko tylko w ciągu dnia lub tylko w obecności innego członka rodziny), twój pupil nauczy się, że musi wykonać pewną liczbę prób, by w końcu osiągnąć swój cel. Będzie więc stale wskakiwał na łóżko i testował twoją cierpliwość. Mimo wszystko zdecydowanie łatwiej jest wprowadzić zakaz na początku, niż zniechęcić psa do zachowania, które przez kilka miesięcy utrwaliło się w jego głowie. Dla pupila będzie to niezrozumiała zmiana rutyny: „dlaczego człowiek krzyczy i mnie wygania, przecież zawsze tak robiłem i było dobrze”. Jeśli więc jesteś na etapie, gdy pies jeszcze nie nauczył się spania w łóżku, a wiesz już, że jest to zachowanie niepożądane, zacznij trening od razu. Kluczem do sukcesu jest konsekwencja.

Nauka komendy zejdź

Za każdym razem, gdy psiak wskoczy na łóżko, delikatnie podnieś go i odstaw na ziemię, podając przy tym komendę, na przykład „zejdź”. Możesz spróbować zająć go chwilą zabawy lub treningiem komend, by odwrócić jego uwagę od kolejnych prób wskakiwania na łóżko. Jednak w takiej sytuacji skupienie się może być dla niego problematyczne więc ta metoda nie zawsze zadziała. Z czasem pies powinien zrozumieć, co oznacza komenda „zejdź” i wykonywać ją bez twojej pomocy (możesz także wzmacniać ją gestem ręki). Nauka bez wzmocnienia pozytywnego może być trudna, ale podawanie smaczków w tej sytuacji jest ryzykowne. Pies może bowiem przyswoić schemat wskakuję na łóżko- schodzę- dostaję przysmak i celowo zwiększyć częstotliwość tego zachowania. Dlatego lepiej wybrać pochwałę słowną. Koniecznie należy pamiętać, że nawet po całkowitym opanowaniu komendy trzeba zachować konsekwentność. Za każdym razem gdy pies wskoczy na łóżko, musisz kazać mu zejść. Po pewnym czasie zachowanie to powinno wygasnąć.

Zabierasz psu łóżko, co dasz w zamian?

Proces oduczania, a właściwie wygaszania nauczonego zachowania, wygląda podobnie. Analogicznie trzeba nauczyć psa komendy „zejdź”, ale w tym przypadku warto jeszcze zapewnić mu pewną alternatywę. Jeśli pozbawiasz psa znajomego, bezpiecznego miejsca do spania, daj mu coś równie dobrego w zamian. Może to być na przykład wygodne posłanie postawione przy łóżku. Warto położyć w nim koc ze znajomym zapachem, zwłaszcza gdy legowisko jest nowe. Przydatne będzie nauczenie psa komendy „na miejsce” ze wskazaniem posłania. Można zachęcić psa do wyboru własnego łóżka zamiast tego ludzkiego poprzez podawanie w nim małych smaczków, kiedy sam zdecyduje się tam położyć. Jeśli nie chcesz, by posłanie stało w twojej sypialni, w późniejszym etapie można je przestawić. Jednak musi się to odbywać dopiero, gdy pies już w pełni opanuje odpoczywanie w nim i sam będzie wybierał je zamiast twojego łóżka. Miejsce należy zmieniać stopniowo. Można przesuwać posłanie o kilka-kilkanaście centymetrów co kilka dni. Tylko w ten sposób nie przysporzy to psu dodatkowego stresu. Warto jednak przemyśleć tę decyzję. Według wielu behawiorystów umiejscowienie posłania psa poza sypialnią członków rodziny jest dla zwierzęcia odbierane jako wykluczenie z grupy i może negatywnie wpływać na relację opiekun-pies.

Proces zmiany miejsca spania może być trudny dla psa

Cały proces zmiany przyzwyczajenia dotyczącego spania w łóżku może być bardzo trudny i wymagający. Często też po jakimś czasie, gdy już poczynicie postępy, może dochodzić do ponownego nasilenia niepożądanego zachowania. Jest to normalne i nie należy się tym zrażać, trzeba kontynuować trening. Jednak tak naprawdę nakłonienie psa do zmiany przyzwyczajeń może być bardzo trudne, zwłaszcza gdy za spaniem w łóżku kryje się coś więcej niż wyuczony schemat. Jeśli pies wybiera miejsce blisko ciebie, ponieważ ma problem z lękliwością lub nadmierną obroną zasobów, konieczna może być terapia poprowadzona przez behawiorystę. Jeśli jeszcze nie posiadasz psa i nie masz pewności, czy chcesz dzielić z nim swoje łóżko, dobrze przemyśl tę kwestięzdecyduj wcześniej. Dużo łatwiej będzie nie dopuścić do wyrobienia w psie przyzwyczajenia spania w łóżku, niż później to przyzwyczajenie zlikwidować.

autor
Olga Czapska